DKK

Chaos, chaos, jeden wielki chaos, - tak w skrócie można opisać książkę Sigrid Nunez pod tytułem „Przyjaciel”. Kolejny raz otrzymałyśmy do przeczytania książkę nagrodzoną nagrodą National Book Award i kolejny raz byłyśmy zawiedzione. Miała to być, w zapowiedzi, „wzruszająca i mądra powieść o tym, co w życiu najważniejsze”, opowiadająca „w sposób  błyskotliwy i przenikliwy o przyjaźni, miłości i śmierci, jak też o wartościach, jakie do naszej egzystencji wnoszą zwierzęta”.

Tymczasem...książka ta, jest, jak to ujęła jedna z pań, „przeintelektualizowanym esejem, bo powieścią tego nazwać nie można”. Kolejna opinia: „bezład zapisków, wspomnień i spostrzeżeń na charakter twórczości pisarza i jego samego”.

Wszystko zaczęło się od łąki, na której pasły się krowy. I pewnie by tak zostało, gdyby nie powstał falowiec. Ów dziwny twór opisuje w swej książce „Latawiec z betonu” Monika Milewska. Wraz z twórcą tego niezwykłego budynku przemierzamy kolejne klatki i mieszkania. Poznajemy ludzi niezwykłych i całkiem zwyczajnych, oraz jedną krowę, która zamieszkała na balkonie.

Dokładnie to słowo przychodzi nam na myśl po przeczytaniu ostatniej lektury „Żółty dom. Wspomnienia” książkowego debiutu  parającej się dotychczas dziennikarstwem Sarah M. Broom. Zachęcone opisami na ostatniej stronie okładki o treści: „Niezwykły portret afroamerykańskiej rodziny i wyzwań, z jakimi przyszło jej się mierzyć na przestrzeni blisko stu lat” oraz „Żółty Dom to arcydzieło literatury historycznej, politycznej, socjologicznej i wspomnieniowej. Nie, to po prostu arcydzieło, kropka…”, a także dodatkowo zaintrygowane miejscem czyli Nowym Orleanem, który już raz stanowił tło dla omawianej przez nas książki, rozpoczęłyśmy nierówną walkę z lekturą.

Zwiodło nas właściwie wszystko – nazwa wydawnictwa, bo po Znaku spodziewałyśmy się naprawdę dobrej książki, informacje na okładce zapowiadające niezwykłą biografię Ady Lovelace i tajemniczy napis, że pierwszy program komputerowy napisała kobieta. Tymczasem właściwie nie wiedziałyśmy jak sklasyfikować tę książkę. Nie jest  to powieść, ale też nie biografia, to taka sobie opowieść o panu Babbage'u, trochę o Adzie oraz jej współpracy i przyjaźni z panem Babbage'm, trochę o Dickensie, trochę o Byronie i o jego żonie... a właściwie, jak to określiła jedna z klubowiczek, o ogromnym postępie rewolucji przemysłowej  w XIX wieku.

Dokładnie tak. Skromna była okładka książki, skromny jej temat, skromny jest również dorobek literacki Alistaira MacLeod’a, uważanego za jednego z najlepszych kanadyjskich pisarzy XX wieku, a jednak z tej niepozornej lektury bije niesamowita siła. Siła, którą emanują bohaterowie opowiadań o ludziach osiadłych w surowych sceneriach Nowej Szkocji i Nowej Funlandii, rybakach i górnikach z pokolenia na pokolenie zamieszkujących nad zimnymi wodami Atlantyku i dzielnie znoszących swój ciężki los, bez cienia buntu czy rozgoryczenia, z rzadka tylko szukających zapomnienia w alkoholu.

Wrzesień to miesiąc od dekady kojarzony z Narodowym Czytaniem – ogólnopolską akcją propagującą szerzenie znajomości utworów zaliczanych do kanonu polskiej literatury. Podczas tegorocznej jubileuszowej edycji Para Prezydencka zaprosiła Polki i Polaków do wspólnej lektury dramatu „Moralność pani Dulskiej” autorstwa Gabrieli Zapolskiej.

Połączenie zdawać by się mogło niemożliwe, a jednak... Korzystając z ostatnich w tym miesiącu promieni słońca zorganizowałyśmy powakacyjne spotkanie Dyskusyjnego Klubu Książki w gościnnym ogrodzie państwa Bartosów. Z racji chęci uczestniczenia w akcji „Narodowe Czytanie” część z pań przybyła w adekwatnych do swoich ról kostiumach. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu udało się przeczytać a nawet zainscenizować kilka scen z aktów I i III. Tegoroczna lektura, a była nią „Moralność pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej tak bardzo nam odpowiadała, że postanowiłyśmy nieco zmienić scenografię, z salonu lwowskiego na ogród i taras, wśród zieleni i kwiatów.

Takiej dyskusji o książce w naszym Dyskusyjnym Klubie Książki jeszcze nie było, bo i po co? Zawsze spotykałyśmy się w bibliotece o 18.30, potem parzyłyśmy zieloną herbatę, rozkładałyśmy jakieś ciasteczka, wygodnie sadowiłyśmy się na krzesłach. Dla nas było to takie oczywiste, normalne, przewidywalne, aż do teraz.

Jak stwierdziła jedna z klubowiczek, zła passa trwa...Żadna z czytanych i omawianych przez nas ostatnio książek nie urzekła. Owszem zawsze przynajmniej jedna osoba była zadowolona z lektury, ale w ostatnim podsumowaniu kończącym się przyznaniem punktów,  oceny były najwyżej średnie. Podobnie było i tym razem, na ostatnim spotkaniu Dyskusyjnego Klubu Książki w tym roku, którego główną bohaterką miała być biografia Ireny Tuwim.

Co jest tytułowym cudem, można dywagować. Piątkowe spotkanieDyskusyjnego Klubu Książki poświęcone było książce o której ciężko będzie zapomnieć. A jest nią

"Cud" Emmy Donoghue.
Autorka przenosi nas do Irlandii połowy XIX wieku zaraz po zakończeniu panującego 4 lata wielkiego głodu.
Udaje jej się bardzo dobrze przekazać atmosferę chrześcijańskiej wioski i zderzyć tę zaściankowość z nowoczesnym, na ów czas, podejściem do świata przez niezależną i oświeconą kobietę. Tu zabobonność staje na równi z religijności. A fanatyzm, który wyrządzająca szkodę, nie jest nawet w stanie poprzez naukowość czy racjonalność być powstrzymany. Odkrywana tajemnica, zarówno ze strony Anny jak i Lib, przeraża i jednocześ

nie zadziwia, rozciąga się w czasie, powoli odsłaniając kolejne karty. Stosunkowo krótka powieść, staje się niezwykle pojemna i do samego końca zajmująca.